Kategorie

28 stycznia 1928 r. urodził się Jan Lenica

Urodzonemu w Poznaniu Janowi Lenicy sławę i uznanie przyniosła twórczość w dziedzinie plakatu i filmu animowanego. Zaliczany był do ścisłej światowej czołówki. Uchodzi za prekursora współczesnej animacji. Był synem malarza Alfreda Lenicy. Skończył średnią szkołę muzyczną w Poznaniu w 1947 r., a następnie architekturę na Politechnice Warszawskiej (1952). Od 1945 r. współpracował z tygodnikiem "Szpilki", najpierw jako rysownik, potem jako krytyk sztuki, w końcu w 1950 r. został redaktorem graficznym pisma. W 1954 r. objął asystenturę w katedrze plakatu warszawskiej ASP. W 1957 r. wspólnie z Walerianem Borowczykiem zrealizował swój pierwszy film animowany Był sobie raz.
 
Filmy Lenicy, nonszalanckie w swej prostocie technicznej, dzięki swej odważnej tematyce, nawiązującej do podstawowych dylematów egzystencjalnych, zrywały z dotychczasowym postrzeganiem tego gatunku. Po kłopotach z ich wprowadzeniem na ekrany artysta wyjechał na stałe do Paryża. W 1974 r. prowadził wykłady na temat plakatu na uniwersytecie Harvarda, od 1979 r. do 1985 r. kierował katedrą filmu animowanego na uniwersytecie w Kassel, w latach 1986-1994 był profesorem plakatu i grafiki w Hochschule der Kunste w Berlinie.

Lenica był również jednym z głównych twórców polskiej szkoły plakatu. Początkowo pozostawał pod wpływem realizmu. W okresie poszukiwań formalnych, jak to sam określił, wypracował własny język plastyczny, który charakteryzował się pozbawioną detali prostotą i kapryśnymi, falistymi liniami nawiązującymi do stylu secesyjnego. Był twórcą ponad 200 plakatów, z których jednym z najsłynniejszych jest Wozzeck do opery Albana Berga, wykonany w 1964 roku. Jan Lenica zajmował się także rysunkiem satyrycznym, projektował kostiumy teatralne i ilustrował książki. Swoje prace wystawiał w kraju i za granicą. Otrzymał wiele nagród za twórczość plastyczną, m.in. na Biennale Plakatu w Warszawie i festiwalu filmowym w Karlovych Varach.

Zmarł w Berlinie w 2001 r.

ML
 

Ilustracja: plakat projektu Jana Lenicy do filmu Romana Polańskiego Nóż w wodzie z 1962 r., PIGASUS, CC-BY-NC. 



O ile nie jest to stwierdzone inaczej, wszystkie materiały na stronie są dostępne na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Muzeum Historii Polski.